Salmonella i Shigella - objawy, leczenie i badania
Pałeczki Salmonella i Shigella to bakterię, które mogą powodować poważne zatrucia pokarmowe. Salmonella jest często związana z surowym mięsem, jajkami i produktami mlecznymi, natomiast Shigella najczęściej przenosi się przez zainfekowaną wodę lub kontakt z zarażoną osobą. Jakie objawy wywołuje zakażenie tymi bakteriami? Jak przebiega leczenie? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w poniższym artykule.
Czym są pałeczki Salmonella i Shigella?
Pałeczki Salmonella i Shigella to rodzaje bakterii, które należą do grupy patogenów wywołujących choroby układu pokarmowego. Oba rodzaje są Gram-ujemne, co oznacza, że mają specyficzną strukturę ściany komórkowej, przez co są trudniejsze do eliminacji przez niektóre antybiotyki.
Salmonella jest szczególnie znana z tego, że może powodować salmonellozę, czyli zatrucie pokarmowe. Zakażenie Salmonellą często pochodzi ze spożycia surowego lub niedogotowanego mięsa, jaj, a także z zanieczyszczonych produktów mlecznych czy warzyw. Bakteria ta może żyć w jelitach zwierząt, zwłaszcza ptaków, i być przenoszona na ludzi. Objawy zakażenia zazwyczaj zaczynają się od 6 do 72 godzin po spożyciu zarażonego pokarmu i mogą obejmować biegunkę, bóle brzucha, gorączkę oraz czasami wymioty. W większości przypadków salmonelloza ustępuje samoistnie, ale u osób z osłabionym układem odpornościowym może prowadzić do poważniejszych komplikacji.
Shigella, z kolei, wywołuje shigellozę, która jest zakaźną chorobą najczęściej przenoszoną drogą fekalno-oralną. Bakteria ta jest typowa w miejscach o złych warunkach sanitarno-higienicznych, takich jak obozowiska czy zatłoczone miejsca. Zakażenie Shigellą może wystąpić po spożyciu zanieczyszczonej wody lub pokarmów, a także poprzez kontakt z osobą, która jest nosicielem bakterii. Objawy shigellozy mogą pojawić się od 1 do 3 dni po zakażeniu i mogą obejmować nagłą biegunkę (często krwawą), ból brzucha, gorączkę i dreszcze. Choć wiele przypadków jest łagodnych i ustępuje samoistnie, infekcje Shigellą mogą być poważniejsze i wymagają interwencji medycznej.
W obu przypadkach kluczowe znaczenie ma zapobieganie poprzez stosowanie odpowiednich zasad higieny, takich jak mycie rąk, dokładne gotowanie jedzenia oraz picie czystej wody.
Leczenie zakażenia bakteriami Salmonella i Shigella
Leczenie zakażeń wywołanych przez bakterie Salmonella i Shigella różni się, jednak w obu przypadkach zaleca się podejście objawowe oraz nawadnianie.
Leczenie zakażenia Salmonellą
- Nawadnianie: Kluczowym elementem jest uzupełnianie płynów, aby zapobiec odwodnieniu, które może wystąpić w wyniku biegunki i wymiotów. Zaleca się picie wody, napojów izotonicznych lub roztworów elektrolitowych.
- Dieta: Osobom zakażonym zaleca się lekkostrawną dietę, składającą się z pokarmów takich jak ryż, banany, czy sucharki, a unikających tłustych i pikantnych potraw.
- Leki przeciwbiegunkowe: W większości przypadków nie zaleca się stosowania leków przeciwbiegunkowych, gdyż mogą one opóźniać wydalanie bakterii. W cięższych przypadkach lekarz może zdecydować o odpowiednich antybiotykach.
Leczenie zakażenia Shigellą
- Nawadnianie: Podobnie jak w przypadku Salmonelli, nawadnianie jest najważniejsze. Uzupełnianie płynów jest kluczowe, zwłaszcza gdy występują objawy odwodnienia.
- Dieta: Osoby zakażone Shigellą również powinny stosować lekkostrawną dietę. Z reguły lekarze doradzają unikanie mleka i produktów mlecznych, które mogą nasilać objawy.
- Antybiotyki: W przeciwieństwie do Salmonelli, w przypadku Shigelli lekarze często przepisują antybiotyki, zwłaszcza w przypadkach cięższych i zagrażających epidemii, aby szybko zredukować liczbę bakterii w organizmie i skrócić czas trwania choroby.
- Monitorowanie objawów: W przypadku nasilających się objawów lub pojawienia się dodatkowych, takich jak krew w stolcu czy znaczne osłabienie, konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem.
W obu przypadkach kluczowe jest zgłoszenie się do lekarza, zwłaszcza w sytuacjach, gdy występują objawy ciężkie lub dotyczą one dzieci, osób starszych lub osób z osłabionym układem odpornościowym.
Osoby zakażone do czasu wyleczenia są zobowiązane do powstrzymania się od wykonywania pracy do momentu wyleczenia i przedstawienia aktualnego wyniku trzykrotnego mikrobiologicznego badanie kału, ukierunkowanego na obecność tych bakterii. Jedynie uzyskanie ujemnych wyników badań umożliwia podjęcie dalszej pracy.
Podsumowanie
Salmonella i Shigella to poważne patogeny, które mogą powodować powikłania zdrowotne oraz konsekwencje zawodowe wśród osób pracujących w branżach podlegających kontroli sanitarnej. Dlatego kluczowe znaczenie ma wiedza o objawach, właściwe leczenie i procedura badań umożliwiająca powrót do pracy.