Badanie próbek kału na nosicielstwo bakterii Salmonella i Shigella do książeczki sanepidowskiej

Podstawowe informacje i procedury
10 lipca 2024
14 października 2025
Badanie próbek kału na nosicielstwo bakterii Salmonella i Shigella do książeczki sanepidowskiej Badanie próbek kału na nosicielstwo bakterii Salmonella i Shigella do książeczki sanepidowskiej

W celu uzyskania orzeczenia sanitarno-epidemiologicznego (tzw.  książeczki sanepidowskiej) należy wykonać badanie próbek kału na nosicielstwo bakterii Salmonella i Shigella. Z poniższego artykułu dowiesz się jak wykonać badania kału do książeczki sanepidowskiej bez wychodzenia z domu lub odwiedzając laboratorium. 

Badania kału bez wychodzenia z domu

  1. Zamów pakiet sanitarny online z dostawą kurierem pod wskazany adres.

  2. Pobierz próbki z trzech kolejnych dni zgodnie z przewodnikiem.

  3. Odeślij próbki do laboratorium - opakowanie zwrotne jest w pakiecie.

  4. Wyniki badań kału otrzymasz mailem po ok. 5-7 dniach roboczych. Wiadomość z wynikami zawiera link do umówienia telekonsultacji z lekarzem medycyny pracy.

  5. Po rozmowie z lekarzem otrzymasz orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych.

Umów się na badania sanitarno-epidemiologiczne online  

Badanie kału w laboratorium

  1. Odwiedź laboratorium w swojej okolicy i poproś o pojemniki do pobrania próbek kału w kierunku nosicielstwa bakterii Salmonella i Shigiela.

  2. Pobierz próbki z trzech kolejnych dni zgodnie z przewodnikiem.

  3. Dostarcz próbki do laboratorium w ustalonym terminie.

  4. Odbierz wyniki posiewu kału, które w zależności od laboratorium są dostępne zazwyczaj po 5-10 dniach roboczych.

  5. Umów się na badania sanitarno-epidemiologiczne online lub zgłoś się do poradni medycyny pracy, gdzie lekarz przeprowadzi badanie sanitarno-epidemiologiczne.

Przygotowanie do badania i pobranie próbek kału na nosicielstwo bakterii Salmonella/Shigella

Jak przygotować się do badania kału?

Przed badaniem kału w kierunku nosicielstwa bakterii Salmonella/Shigella nie należy wprowadzać drastycznych zmian w diecie, takich jak głodówka czy nadmierne spożycie pokarmu, ponieważ może to wpłynąć na wyniki. Ważne jest, aby dieta zawierała odpowiednią ilość błonnika, co ułatwi prawidłowe wypróżnienia i pobranie próbki. 

Badania kału bez wychodzenia z domu  

Czy oddając kał do badania należy być na czczo?

Nie ma wymogu, aby próbki kału były pobierane na czczo. Dieta przed badaniem nie musi być drastycznie ograniczana, ale zaleca się unikanie spożywania nadmiernej ilości ciężkich lub tłustych potraw, które mogą wpływać na skład kału. Kluczem jest zachowanie normalnego trybu żywienia, co pomoże w uzyskaniu wiarygodnych wyników.

Co zrobić w przypadku problemów z pobraniem próbki kału?

W sytuacji, gdy pobranie próbki kału jest utrudnione, na przykład z powodu zaparć, należy skontaktować się z laboratorium, w którym będzie wykonywane badanie. Wiele placówek dopuszcza możliwość pobrania materiału do badania za pomocą wymazu z odbytu. Używa się do tego celu wymazówki z podłożem transportowym​​. Jest to rozwiązanie akceptowane w badaniach na nosicielstwo bakterii Salmonella i Shigella. Pozwala na kontynuowanie procedury diagnostycznej bez konieczności dostarczenia tradycyjnej próbki kału.

Jak pobrać kał do badania? 

Pobranie materiału do badania w kierunku nosicielstwa bakterii Salmonella/Shigella wymaga zachowania kilku istotnych zasad, które zapewnią wiarygodność wyników. Najpierw należy upewnić się, jakie pojemniki na kał są akceptowane przez wybrane laboratorium.

wymazowka-na-kal.pngPobieranie próbek za pomocą pojemnika na kał z podłożem transportowym

  1. Przygotuj pojemnik na kał z podłożem transportowym​​.

  2. Przed oddaniem kału do badania opróżnij pęcherz moczowy. Kał nie powinien mieć kontaktu z moczem, wodą i środkami czystości.

  3. Wyjmij z opakowania jedną probówkę i wymazówkę (patyczek zakończony watą).

  4. Trzymając wymazówkę za korek, pobierz niewielką ilość kału (wielkość ziarnka kukurydzy).

  5. Usuń korek z probówki z podłożem transportowym i włóż do środka wymazówkę.

  6. Upewnij się, że korek wymazówki (patyczek zakończony watą) szczelnie zamyka probówkę.

  7. Opisz probówkę imieniem i nazwiskiem, datą i godziną pobrania próbki.

  8. Czynności opisane w pkt. 1-6 wykonaj przez trzy kolejne dni, ponieważ nie można pobrać 3 próbek kału jednego dnia.

Pojemnik na kałPobieranie próbek za pomocą pojemnika na kał z łopatką

  1. Przygotuj pojemnik na kał z łopatką.

  2. Przed oddaniem kału do badania opróżnij pęcherz moczowy. Kał nie powinien mieć kontaktu z moczem, wodą i środkami czystości.

  3. Wyjmij z opakowania jeden pojemnik ze szpatułką.

  4. Trzymając zakrętkę od pojemnika z łopatką, pobierz końcem szpatułki odrobinę kału (wielkości małego orzecha laskowego). 

  5. Włóż do środka pojemnika i zakręć.

  6. Upewnij się, że zakrętka z łopatką szczelnie zamyka probówkę.

  7. Opisz probówkę imieniem i nazwiskiem, datą i godziną pobrania próbki.

  8. Czynności opisane w pkt. 1-6 wykonaj przez trzy kolejne dni, ponieważ nie można pobrać 3 próbek kału jednego dnia.  

Przechowywanie i dostarczenie do badania

Szczelnie zamknięte pojemniki z próbkami kału należy przechowywać w odpowiednich warunkach dostarczyć do laboratorium w ciągu 72 godzin.

Badania sanitarno-epidemiologiczne online  

Jak podpisać próbki kału do badania sanepidowskiego?

Prawidłowe i czytelne opisanie każdej z pobranych próbek jest kluczowe dla właściwej identyfikacji materiału w laboratorium. Błędy lub nieczytelny opis mogą spowodować odrzucenie próbek i konieczność powtórzenia całego procesu. Każdy z trzech pojemników należy indywidualnie i starannie podpisać. Na etykiecie każdego pojemnika powinny znaleźć się następujące dane:

  • Imię i nazwisko osoby badanej
  • Data pobrania próbki (dzień, miesiąc, rok)
  • Godzina pobrania próbki

Wskazówka: Do opisu najlepiej użyć trwałego, wodoodpornego markera. Dzięki temu etykieta będzie czytelna nawet w przypadku wystąpienia wilgoci podczas przechowywania próbek. Upewnij się, że opisujesz każdą z trzech próbek, ponieważ materiał do badania pochodzi z kolejnych dni.

Jak długo można przechowywać kał do badania?

Próbki kału zaleca się dostarczyć do laboratorium w ciągu 72 godzin od momentu pobrania

Ile trwa badanie kału w laboratorium?

Zazwyczaj badanie kału w kierunku nosicielstwa bakterii Salmonella/Shigella trwa do 7 dni roboczych od momentu dostarczenia kompletu trzech próbek do laboratorium. 

Skąd wynika taki czas oczekiwania? Badanie to nie jest prostą analizą, a posiewem mikrobiologicznym. Oznacza to, że pracownicy laboratorium muszą "hodować" ewentualne bakterie obecne w dostarczonym materiale. Proces ten obejmuje:

  • Posiew próbek na specjalnych podłożach hodowlanych.
  • Inkubację, czyli przechowywanie posianych próbek w stałej temperaturze przez kilkadziesiąt godzin, aby umożliwić bakteriom wzrost.
  • Identyfikację wyhodowanych kolonii, jeśli takowe pojawią się w próbce.

Ponieważ każda z trzech próbek jest analizowana osobno, a sam proces hodowli jest czasochłonny, na ostateczny wynik trzeba poczekać kilka dni. Zawsze warto zapytać o przewidywany czas w punkcie pobrań lub laboratorium, w którym oddaje się próbki do badania.

Podsumowanie

Posiew kału w kierunku nosicielstwa bakterii Salmonella i Shigella można wykonać w lokalnym laboratorium lub zamawiając pakiet sanitarny online. Należy ściśle przestrzegać instrukcji dotyczących pobierania oraz przechowywania próbek, aby uzyskać wiarygodne wyniki badań.

Redakcja serwisu
Autor
Redakcja serwisu